Kortizon Vücuttan Nasýl Atýlýr

Kortizon vücuttan nasýl atýlýr, kortizon böbreklerin üzerinde yer alan böbrek üstü bezlerinden salgýlanan bir hormondur. Vücutta kan þekeri sentezini saðlayan ve proteinin yapý taþlarýna parçalanmasýný gerçekleþtiren kortizon, insanlarda dinlenme zamanýnda bile üretilir. Dinlenme sýrasýnda üretilen kortizon miktarý yaklaþýk 25-30 mg kadardýr. Bu miktarlar kilosu fazla olan kiþilerde daha fazladýr. Ýnsanlarýn vücutlarýnda kortizon eksikliði olmasý halinde ya da deðiþik hastalýklarýn tedavisinde hastaya dýþarýdan kortizon verilir. Bu tedavide her hastanýn durumuna göre farklý dozlarda kortizon kullanýlmaktadýr. Ancak kortizonun fazlasý vücutta ciddi yan etkilere neden olabilir. Hastalara faydasý ve zararý gözetilerek verilen kortizonun vücuttan atýlmasý için, özellikle beslenmeye dikkat edilmelidir. Bu tedbir kortizonun yan etkilerinden korunmak için faydalý olur.

Kortizon genel olarak tehlikeli sonuçlara neden olsa da verilmemesi durumunda ciddi saðlýk sorunlarýna neden olabilir. Vücutta sadece böbrek üstü bezlerinden salgýlanmasý nedeniyle, bunda bir sorun yaþanmasý halinde doktor kontrolü altýnda hastaya kortizon verilmelidir. Romatizma hastalarýndan, alerjik hastalýklara, kan hastalýklarýna kadar çok sayýda alanda kortizon tedavisi uygulanýr. Bu tedavi uygulanmadýðýnda, hastalarýn ölümü kaçýnýlmaz olabilir. Doðumda bebekte olan kortizon eksikliði halinde, bebeklerin özürlü doðma olasýlýðý yüksektir.

Kortizon bu kadar olumlu etkilerini olmasýna raðmen, aþýrýlýðý halinde vücutta atýlmasý mümkün olmayan bir hormondur. Kortizonlu ilaçlarýn yüksek dozda ve uzun süreli kullanýmý sonrasýnda karýnda ve omuzlarda yað toplanmasý, tansiyon yükselmesi, vücutta su ve tuz tutulumundan kaynaklanan ödem, kemik erimesi, kas erimesi gibi ciddi sorunlara sebep olur. Kortizonun en ciddi yan etkisi yüz bölgesinde þiþme ve yuvarlaklaþma ile sýrtta yað birikiminin olmasýdýr. Ayrýca kan þekerinin kullanýlmasýna etki eden insülinin dengesini bozarak, kan þekerinin yükselmesine etki eder. Gebelerde kullanýldýðýnda, gebelik kan þekeri oluþumuna etki eder. Vücutta ödeme neden olmasý, özellikle kalp ve böbrek yetmezliði çeken hastalarda ve yüksek tansiyon hastalarýnda olumsuz etkiler yapar.

Kortizonun vücuttan tamamen atýlmasý mümkün deðildir. Çünkü insanlarda her zaman böbrek üstü bezlerinden kortizon salgýlamasý olur. Kortizon vücutta hiç olmadýðý zaman ölüm gerçekleþebilir. Kortizonlu ilaçlarda mutlaka doktor denetiminde kullanýlmalýdýr. Bu dengenin saðlanmasý için hastalarýn beslenmesine dikkat etmesi gerekir.

Tuz tüketimine dikkat edilmeli: Kortizon kullanan hastalarýn tuz tüketimini azaltmasý gerekir. Bunun sebebi kortizonun böbreklerden tuzun geri emilimini arttýrmasýndandýr. Bu hastalarda tansiyonun yükselmesine neden olan bir etkidir. Bunun dýþýnda kortizon böbreklerden potasyum atma etkisi de bulunmaktadýr. Hormonlarýn salgýlanmasýnda ve kalbin kasýlma fonksiyonunda olumsuz etkiler yaratýr. Bu yüzden hastalar tuzu azalttýðýnda, potasyum açýsýndan zengin beslenme düzeni kurmalý, sebze ve meyve aðýrlýklý beslenmelidir. Bu arada tatlý ve yaðlý yiyeceklerden uzak durulmalýdýr.

Kalsiyum oraný arttýrýlmalýdýr: Uzun süre kortizon tedavisi gören hastalarda kemik yýkýmý fazlalaþýr. Bunun sebebi kortizonun kalsiyumun baðýrsaktan emilimini azaltmasý nedeniyle osteoporoza sebep olmasýndandýr. Hastalar bu süreçte düzenli olarak kemik yoðunluðu ölçümü yaptýrmalý, kalsiyum oraný yüksek olan yoðurt, peynir, yeþil sebzeler, balýk, kuru baklagiller, fýndýk gibi gýdalarý tüketmeleri gerekir.

Tatlýlardan kaçýnýlmalý: Kortizon verilen kiþilerde iþtah açýldýðýndan, karbonhidrat içeren besinlere aþýrý bir istek doðar. Çünkü vücutta karbonhidrat metabolizmasý bozulmuþtur. Tatlýlarý fazla tüketmek kilo alýmýný hýzlandýrýr.

Sodyum içeren gýdalardan kaçýnýlmalý: Kortizon alanlar hazýr gýda tüketiminden kaçýnmalýdýr. Evde yapýlan katkýsýz besinler tercih edilmelidir. Ýçinde sodyum oraný yüksek olan sakatatlar, þarküteri ürünleri, kabuklu deniz ürünleri, salata soslarý, ketçap, kahvaltýlýk tuzlu margarinler, hazýr yufka, mýsýr gevreði gibi gýdalar tüketilmemelidir.